Hipnoterapi nedir, ne işe yarar, hipnoterapi nasıl yapılır diye merak edenler için öncelikle hipnoz ve hipnoterapi terimlerinin arasındaki farka değinmekte fayda var. Hipnoz, yüksek konsantrasyonlu bir zihin durumudur. Tedavinin kendisi değil, bir araçtır. Bu makalede hipnoterapi kavramını mercek altına alıyoruz.
İçindekiler
Hipnoterapi Nedir?
Hipnoz terapiyle buluştuğunda, buna Hipnoterapi denir. Hipnoterapi, “hipnoz ile terapi” ya da “hipnoz tedavisi” anlamına gelir zira ‘terapi’, ‘tedavi’ demektir. Dolayısıyla Hipnoterapi, hipnozun tedavi amacıyla kullanılmasına denir.
Bu terapötik yolculuk sırasında, bireyler genellikle derin bir gevşeme halinde olur. Çeşitli konsantrasyon teknikleri aracılığıyla günlük zihinsel gürültülerden uzaklaşır. Bu durum da kişinin bilinç dışındaki derin duygusal düğümleri çözmesine ve problemin geçmişte yaşananlarla ilişkilendirdiği duygu ve olaylara farklı bir bakış açısıyla yaklaşmasına olanak tanır.
Hipnoterapi, Klinik Psikologlar, Psikiyatrist Hekimler veya diğer uzman hekimler tarafından çeşitli sorunları gidermek, istenmeyen davranışları değiştirmek veya bir hastalığın semptomlarını hafifletmek için kullanılabilir. Ancak bu terapi modeli herkeste ve her konuda %100 sonuç veren bir sihirli değnek gibi görülmemelidir. Bazı konularda birincil yöntem olarak kullanılabilirken bazı konularda tamamlayıcı terapi olarak tedaviye destek olur.
Hipnoterapi Hangi Durumlarda Yapılır?
Hipnoterapinin potansiyeli oldukça geniştir. Psikoloji ve ruh sağlığı alanında, bağımlılıkların tedavisinde, performans iyileştirmede ve kişisel gelişim alanı da dahil birçok alanda etkilidir. Fobilerin tedavisi, anksiyete tedavisi gibi bir çok alanda da fayda sağlayabilmektedir.
Hipnoterapi, stres ve kaygı bozuklukları gibi bazı psikolojik sorunlarla başa çıkmak için oldukça etkili bir tamamlayıcı yöntemdir. Hipnoterapi aynı zamanda, hafif ve orta düzey depresyon, travma sonrası stres bozukluğu ve uçak korkusu gibi durumların tedavisinde de başarıyla kullanılabilmektedir. Hipnoterapinin kullanım alanları çok geniştir.
Hipnoterapi aşağıdaki alanlarda ve daha bir çok konuda kullanılabilir:
- Fobiler ve anksiyete bozuklukları gibi kaygı ve korku sorunları.
- Depresyonun bazı türleri ve stresle başa çıkma.
- Sigara bırakma.
- Kronik ağrıların hafifletilmesi.
- Sosyal fobi.
- Kilo problemi ve yeme bozuklukları.
- Kendine güvenin artırılması ve özsaygının geliştirilmesi.
- Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ve diğer travma sonrası semptomların tedavisi.
Hipnoterapi Nasıl Yapılır?
Hipnoterapi süreci, çeşitli hipnotik indüksiyonlar yardımıyla yüksek odaklı bir farkındalık durumuna girmekle başlar. Kişide hipnotik zihin durumu oluşturulduktan sonra hipnoterapi yapılır. Hipnotik zihin durumuna ulaştığınızda genellikle kendinizi çok gevşemiş hissedersiniz. Dikkat ve odaklanma kapasitesi üst düzeye ulaşır. Böylece genellikle bilinçli zihninizin gevezeliğinin arkasına gizlenmiş olan bilinç dışı unsurlara ulaşarak problemin ana hatlarını oluşturan bilinç dışı bileşenleri yeniden çerçevelemek mümkün olur. Terapi amaçlı olan bu süreç genellikle aşılmak istenen sorunla ilgili klinik akademik alt yapısı da olan bir uzman desteği ile yürütülür.
Hipnoterapi İçin Kaç Seans Gerekir?
Psikoloji alanındaki terapilerin tam olarak kaç seans süreceği ile ilgili önceden herhangi bir kesin seans sayısı belirlemek mümkün değildir zira her kişi farklıdır. Herkesin ihtiyaçları, probleminin bileşenleri, hipnoterapiye uyum kalitesi ve terapi hedefleri farklıdır. Kaç seans gerekebileceği destek alınan konuya göre değişebileceği gibi, problemin derinliğine ve danışanın kişisel özelliklerine de bağlı olarak değişir. Bazı kişiler konuya da bağlı olarak tek bir seansta bile belirgin bir ilerleme gösterirken, diğer bir kişi için süreç belki birkaç hafta, hatta birkaç ay da sürebilir. Bazı durumlarda hipnoterapi, diğer terapi disiplinleri ile beraber bütüncül bir yaklaşımla kullanılabilir. (Örn. Bilişsel Davranışçı Terapi)
Herhangi bir sorunun tedavisinde hangi psikoterapi ekolü kullanılırsa kullanılsın, ihtiyaç duyulacak olan kesin seans sayısını önceden net olarak belirlemek mümkün değildir. Her kişi farklıdır ve her kişi kendi hızında gelişim gösterir. Bir çok temel konu için ortalama 6 ila 12 seans hipnoterapi yeterli olabilmektedir. Sigara bırakma, uçak fobisi vb. bazı temel konularda 2 ila 5 seans arası da yeterli olabilmektedir.
Kısacası; konu ne olursa olsun, önceden kaç seans gerekeceğini bilmek mümkün değildir. Terapi süreçleri, kişiye özeldir. Her kişinin aşmak istediği soruna yol açan bileşenleri kişiden kişiye göre farklılıklar gösterir. Terapi sürecinde, hipnotistin talimatlarına uymaya gayretli olmak, hipnoterapinin sadece 1 seansta sonuç vermesi beklenen bir sihirli değnek olmadığını bilmek ve seanslara devam etme konusunda istikrarlı olmak, başarılı sonuçlar almak için önemlidir. Kişi kendisi de problemini aşma konusunda sorumluluk almaya istekli ve kararlı olmalıdır.
Hipnoterapi Tehlikeli midir?
Hayır. Uygun konularda ve eğitimli bir profesyonel tarafından yapıldığı sürece çok güvenli bir yöntemdir. Ancak psikoz, bipolar bozukluk, özellikle manik episodlar ve bireyin gerçeği değerlendirme yetisi deforme olmuş olan ciddi ruh hastalıklarında hipnotik teknikler içeren terapiler uygulanması uygun değildir. Bu nedenle hipnoterapi her derde deva bir sihirli değnek gibi görülmemelidir. Sadece hipnoterapi değil, basit bir kalem bile amacına uygun ve doğru bir şekilde kullanılmadığı zaman kişiye zarar verebilir öyle değil mi? Örneğin bir kalemle çok güzel bir şiir ya da hikaye yazabilirsiniz; güzel bir resim de yapabilirsiniz. Ama birinin gözüne batırırsanız basit bir kalem de tehlikeli bir hal alabilir. Bu durumda “kalem tehlikelidir” demek ne kadar yanlış ise, “hipnoterapi tehlikelidir” demek de o kadar yanlış olur.
Hipnoterapinin Amacı
Hipnoterapi, istenmeyen alışkanlıkları değiştirmek, korku ve fobilerle başa çıkmak, stresi azaltmak, kaygıları yönetmek, özgüveni artırmak ve performans geliştirme gibi birçok konuda kullanılabilir. Bazı konularda birincil yöntem olarak kullanılabilirken bazı konularda ise tamamlayıcı terapi niteliğindedir.
Öğrenilmiş olan bazı işlevsel olmayan kayıtlar, hayatımızda aldığımız bir çok kararın, bir çok davranışımızın ve seçimlerimizin sebebidir. Terapötik hipnoterapi geçmişteki bazı üzücü deneyimlerin günlük hayatımızdaki klinik olumsuz etkilerini gidermeye yardımcı olur. Bazı davranışlarımızı gerekçelendirmemize; ne hissettiğimizi tanımlarken, gerçekte ne hissettiğimizi de keşfetmemize yardım eder. Alışkanlıklarımızı yönlendiren inançlarımızı keşfetmemize ve değiştirmemize yardımcı olur .
Bilinçaltımıza, fiziksel veya duygusal bir tetikleyiciye nasıl tepki vermesini tercih ettiğimizi söyleyebiliriz . Hipnotik terapiler, bunu başarabilmemiz için bilinçaltı kayıtlarımızı yeniden çerçevelememize yardımcı olan bir yöntemlerdir.
Herkes Hipnotize Olabilir mi?
Evet; kendisi de istiyorsa hemen hemen herkes hipnotize olabilir. Hipnoterapi nedir diye merak eden ve hipnoterapi desteği almak isteyen (Ancak psikotik bir rahatsızlığı olmayan) herkes hipnotize olabilir. Yani akli melekeleri yerinde olan herkes, kendisi de istiyorsa hipnotize olabilir.
Herkesin hipnotik deneyimi kendine özgüdür. Bazı insanlar hızla ve kolayca hipnotik hale girebilirken bazıları daha dirençli olabilir. Kolayca ve hızla hipnotize olabilenlerin zayıf zihinli insanlar olduğu sanılsa da, aslında bunun tam tersi geçerlidir. Daha zeki, ve yaratıcı zekası daha güçlü olan insanlar diğerlerinden çok daha hızlı bir şekilde hipnotik hale ulaşırlar. Tabi kendileri de istiyorlarsa… Hipnoterapi her kişi için farklı bir süreç gerektirir. Önceden herhangi bir seans sayısı söylemek mümkün olmasa da herkes belli bir seviyede hipnotize olabilir.
Hipnoterapide Başarı Şansı Nedir?
Başarı şansı bir çok faktöre bağlıdır. Dünyada hiçbir terapi yöntemi, hatta fizyolojik hastalıklar için alınan ilaçlar bile %100 garantili bir çözüm vaat edemez. Her kişinin özellikleri ve probleminin doğası farklı olduğu için sonuçlar ve süreç de kişiye özgüdür. Hipnoterapiden sonuç almanızın hızı ve başarı şansınız problemi aşma konusunda samimi olarak istekli olmanıza, kararlılığınıza, çabanıza ve terapistinizle kuracağınız terapötik güven bağına da bağlıdır. Örneğin sigarayı bırakmayı kendisi istemeyen ama ailesinin zoruyla terapiye gelen biri kendisi de istemediği için hipnoterapi seansları alsa bile sigarayı bırakmaz.
Hipnoterapi tek seansta çözüm sunan bir yöntem zannedilse de aslında tüm terapi yöntemleri gibi hipnoterapi de bir süreç gerektirir. Süreç ve seans sayısı kişiden kişiye göre değişebilmekle beraber komplike olmayan bazı basit konularda sadece birkaç seansta sonuç almak da mümkün olabiliyor. Destek alacağınız konunun niteliği, terapistin deneyimi ve terapistinizle aranızdaki güven ilişkisi de başarı konusunda belirleyici unsurlardandır.
Hipnoterapinin tıbbi veya psikoloji alanında terapi yöntemi olarak kullanılması ve başarılı sonuçları dünyada birçok bilimsel araştırmayla da desteklenmektedir. Ancak sağladığı fayda oranı elbette kişiden kişiye değişebilir. Bazı kişiler bazı terapi yöntemlerine daha iyi yanıt verebilirken, diğerleri için aynı oranda fayda sağlamayabilir.
Hipnoterapi Tedavisi ve Psikoterapi
Bazı psikologlar, psikiyatristler ve hekimler, danışanlarına daha iyi yardımcı olmak için hipnoterapi eğitimi alırlar. Hipnoterapi eğitimi alan bir klinik psikolog, alet çantasına hipnoterapi tekniklerini de koyarak danışanlarına çok daha efektif bir şekilde yardımcı olabilir. Destek aldığınız uzman, örneğin sosyal fobi konusunda destek alıyorsanız bu problemin bazı bileşenleri için hipnoterapi yöntemini kullanırken bazı bileşenleri için de Bilişsel Davranışçı Terapiyi tedavi programına dahil edebilir. Yani problemi bütüncül bir yaklaşımla ele alır. Bu da ihtiyaç duyulan terapi sürecinin kısalmasına yardımcı olur. Terapi süreci, destek alınan konuya göre farklı yaklaşımların bir arada kullanımını gerektirebilir.
Kısacası bir çok uzman, terapiye ekstra katkı sağlamak ve sonuç almayı hızlandırmak için hipnoterapiyi, kullandıkları diğer terapi modelleri ile beraber kullanabilmektedir. Hipnoterapi ile tedavi edilen hastalıklar çok çeşitlidir ve bu terapinin etkililiği konusunda literatürde bir çok bilimsel makale bulunmaktadır.
Kısacası hipnoterapötik teknikler, kendiniz ve yaşamınız için olumlu bir değişiklik yaratmayı hedefler. Hipnoterapiyi, psikoterapi kapsamında zihnin maksimum konsantrasyondaki yüksek odaklanma halini kullanarak bilinçaltına yeni duygu, düşünce ve davranış tohumları ekme sanatı olarak da nitelendirebiliriz.
Hipnoterapi Nasıl Bir Histir?
Bazı bireyler hipnotik uygulamalar sırasında çok gevşediklerini ama kendilerini hipnozdaymış gibi hissetmediklerini söyleyebilirler. Peki hipnotize olmak sizce nasıl bir histir? Hipnoterapi hakkında kulaktan dolma yanlış bilgilere sahip olanlar, filmlerde veya internette izledikleri bazı kısa videolarda gördüklerini yanlış yorumlayarak yanlış beklentilere sahip olabilmektedirler.
Hipnoterapi sırasında kişi kendinden geçmez, uyumaz. Tüm söylenenleri hatırlar. Hipnoterapi, bireylerin hipnotistin her dediğini robot gibi yaptığı bir kontrol kaybı hali değildir. Bilakis hipnoz, normalden çok daha yüksek bir odaklanma ve gönüllü katılımla gerçekleşen doğal ve yüksek performanslı bir zihin durumudur. Hipnoterapi nedir diye merak ediyorsanız, öncelikle bunun bir “kendinden geçme hali olmadığını” bilmeniz önemlidir. Hipnoterapi öncesinde hipnoz hakkında doğru bilgiler ile donatılan bireylerin bu terapiden fayda görme şansı daha yüksek olur.
Elde edeceğiniz sonuçlar, hipnotik hale ne kadar ‘derin’ girdiğinize bağlı değildir. Sadece “birazcık” gevşeyebilen biri, daha derin bir hipnotik hale girebilen biriyle eşit (hatta bazen daha iyi) sonuçlar alabilir. Her bireyin hipnotik deneyimi, hissiyatı, ulaştığı sonuçlar ve terapi süreçleri kendine özgü olur.
Hipnoterapi Ücretleri 2023
Hipnoterapi ücretleri şehirlere, bölgelere ve terapistin mesleki özelliklerini de içeren bir çok faktöre bağlı olarak değişkenlik gösterir. Seans ücretini belirleyen önemli faktörlerden biri; terapistin deneyimi ve uzmanlığıdır. Ciddi bir kurumdan köklü bir hipnoterapi eğitimi alan ve klinik yetkinliği de olan (uzman klinik psikolog veya psikiyatrist) terapistlerin seans ücretleri, bulunduğu bölgeye ve yetkinliğine bağlı olarak daha yüksek olabilir. Nitelikli eğitim ve sertifikasyon, terapistin mesleki yetkinliğini ve güvenilirliğini gösterir.
Terapistin bulunduğu coğrafi konum da ücretleri belirleyen önemli faktörlerdendir. Özellikle büyük şehirlerde, yaşam maliyetlerinin daha yüksek olması nedeniyle, bazı semtlerde ve şehirlerde ücretler, diğerlerinden daha yüksek olabilir.
Bazı uzmanlar, uygulanan seansın ses kaydını alarak, seanstan sonra danışanı için kendi seansını içeren kişiye özel bir mp3 hazırlamak için ekstra zaman ayırmaktadır. Dinamik seanslarda ses kaydı alınmaz zira dinamik seansların tekrar tekrar dinlenmesinin ekstra bir faydası olmaz. Ancak pek çok seans, ses kaydı alınarak sonradan pekiştireç amaçlı dinlenmesi için uygun formattadır. Bir çok hipnotist bu ekstra hizmeti sunmaz zira bu standart bir uygulama değildir. Terapistinizi seçerken, seansınızın ses kaydını verip vermediğini de sormaktan çekinmeyin.
Kısacası, hipnoterapi ücretleri terapistin deneyimi, aldığı hipnoterapi eğitiminin kalitesi, uzmanlığı, konumu, seans özellikleri ve hizmet çeşitliliği gibi birçok faktöre bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Bu nedenle, hipnoterapi için terapist seçerken sadece seans fiyatı değil, aynı zamanda terapistin nitelikleri, deneyimi ve yetkinliği de göz önünde bulundurulması gereken faktörlerdir.
Hipnoterapi ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Hipnoterapinin olumsuz bir yan etkisi yoktur. Ancak, mani, majör depresyon, psikozlar gibi bazı ruhsal sorunlarda hipnoterapi kullanılmamalıdır.
Hipnoterapide, bazen bilinçli çabayla hatırlanmayan veya bilinçdışı olarak unutulmuş anılar veya duygular ortaya çıkabilir. Bu da aslında kişinin daha derin bir düzeyde kendini keşfetmesini sağlayabilir. Ancak her hipnoterapi, “haydi çocukluğuna inelim” gibi bir yaklaşım içermez. Bir çok seansta danışanın hipnoz sırasında konuşmasına bile gerek olmaz. Psikanalitik yaklaşımlı, keşif içerikli seanslar dışında, hipnoz sırasında danışanın soru-cevap gibi bir etkileşime girmesine gerek olmaz. Hipnoz, filmlerde görüldüğü gibi bir şey değildir.
Hipnoterapi, akli dengesi yerinde olan herkes için uygundur ama elbette ki uygun olmayan durumlar da vardır. Örneğin; şizofreni, majör depresyon, epilepsi, bipolar bozukluk (mani evresinde) veya psikotik bozuklukları olan kişilerde hipnoterapi uygulanması doğru değildir.
Hayır, hipnoterapi bir çok konuda ilaç tedavisi yerine geçemez. Farmakolojik tedavi gerektiren konularda hipnoterapi bir alternatif yöntem olarak görülemez. Ancak, bazı durumlarda hipnoterapi, ilaç tedavisiyle birlikte tamamlayıcı terapi olarak kullanılabilir. Bazı durumlarda ise ilaca gerek olmadan tek başına birincil yöntem olarak kullanılabilir. Buna psikoloğunuz/psikiyatristiniz karar verecektir.
Hayır, hipnoterapi sırasında kişi kontrolü kaybetmez. Hipnoz, bir işbirliği sürecidir ve kişi her zaman terapistin rehberliğinde kendini güvende hisseder.
Hipnoterapinin süresi, bireysel ihtiyaçlara ve terapi alan kişinin durumuna bağlı olarak değişir. Birkaç seans veya daha fazla seans gerekebilir. Önceden herhangi bir seans sayısı öngörülemez. Kişiden kişiye ve konudan konuya göre farklı seans sayılarına ihtiyaç duyulabilir. Standart bir seans sayısı söylemek gerçekçi bir söylem olmaz.