Psikolog, diş hekimi ve psikiyatristlerin hipnozu kullanım alanları birbirinden farklıdır. Dünyada hipnozun sağlık alanında olduğu gibi, sağlık alanı dışında kalan konularda da kullanılması mümkündür. Örneğin “hedeflere ulaşmada” bilinçaltı kayıtlarının rolü, kişisel gelişim ve danışanın yaşam kalitesine etkileri üzerine odaklanır. Hipnoz ve bilinçaltı teknikleri bilinç dışı düzeyde kişisel gelişim ve motivasyonu sağlamakla beraber, bilinç dışı düzeyde verilen davranışsal “yeniden öğrenme” eğitimi ile kişinin hedeflerine ulaşmasına yardımcı olabilmektedir.
Hipnoterapistler Ne Yapar?
En iyi hipnoterapistler, psikolojik bozuklukları veya hastalıkları tedavi etmez. Psikolojik rahatsızlıkla ilgili teşhis koymaz, hasta tedavisi yapmaz. Bir hipnotist eğer aynı zamanda psikolog ya da hekim değilse, danışan bir konuda tedavi talep etse de kabul etmez. Teşhis ve tedavi, sadece hekimlerin işidir. Hipnoz eğer hastalıklar konusunda veya tıp biliminin kapsamında olan konularda kullanılacaksa, önce hekimin onayını almak suretiyle, klinik psikologlar tarafından da uygulanabilir.
Hipnoz tıbbi tedviye bir “alternatif” değil, “tamamlayıcı” olarak görülmelidir. “Hastalık” kapsamına giren konularda tamamlayıcı terapi olarak alındığında, iyileşme sürecini oldukça hızlandırabilir. Dünyanın bir çok ülkesinde “hipnoterapistlik” bir özgün meslek olarak tanımlanmıştır ve bu ülkelerde, bazı konularda hekimle işbirliği halinde kişilere destek olabilmektedir. Ancak hipnoz uygulamalarının “tek başına tedavi edeceği” iddiasında olmamalıdır. “Hastalık” kategorisindeki konularda tıbbi tedaviye bir alternatif bir yöntem olarak görülmemelidir.
Klinik Psikologlar Hipnozla Ne Yapar?
Klinik Psikologlar, genellikle “hekim” olmayan, psikoloji alanında araştırma yapan veya eğitimci olarak yetişmiş, Psikoloji lisans eğitiminin üstüne klinik psikoloji yüksek lisansı yapmış kişilerdir. Psikoloji, davranış ve şuurlu hayatın bütün safhalarını inceleyen bir bölümüdür. Klinik Psikolog ve Psikiyatristler hipnozu bazı rahatsızlıkların terapisinde destekleyici bir yöntem olarak kullanabilmektedirler. Klinik Psikologlar, eğer hipnoz eğitimi de almışlarsa, hipnoterapistlerin uygulayabildiği tüm kişisel gelişim ve motivasyonel uygulamalara ilave olarak kendi alanındaki psikolojik destek uygulamalarında hipnoz tekniklerinden de yararlanabilmektedirler.
Psikiyatristler Hipnozla Ne Yapar?
Psikiyatriden bahsedecek olursak; psikiyatri insanların akli dengesizliklerini, davranış ve duygusal bozukluklarını inceleyen, tedavisini yapan bir tıp dalıdır. Bu dengesizlikler bazı hallerde beyinde oluşan yapı değişikliklerinden ileri geldiği için psikiyatri ve nevroloji dalları çoğu kez birbirlerinin sınırlarını aşar. Psikiyatristler ilaçla tedavi yapma yetkisine de sahiptirler. Eğer ayrıca hipnoz eğitimi de almışlarsa, kendi alanlarındaki tedavi uygulamalarında hipnozu, tedavilerini destekleyici bir yöntem olarak kendileri de kullanabilirler (Sadece eğer ayrıca hipnoz eğitimi de almışlarsa…)
Her Hekim, Psikolog ya da Psikiyatrist, Hipnoz Uzmanı Değildir
Hipnoz bir “davranışsal kişisel gelişim ve bilinçaltı öğrenim/değişim aracı” olsa da, dünyanın çoğu ülkesinde kanunlarca belli bir meslek grubunun kullanımına tahsis edilmiş bir disiplin değildir. Dünyanın diğer bir çok ülkesinde, Hipnoterapist ya da Hipnotist olmak için Psikolog, Psikiyatri ya da Tıp Hekimi diploması şartı aranmaz.
Hipnoz, kullanım alanının genişliği, efektifliği ve çok hızlı sonuç alınabilmesi nedeniyle dünyada bazı Psikolog veya Psikiyatristlerin de kendi alanlarındaki uygulamalarda zaman zaman kullandıkları bir yardımcı araç olsa da her Psikolog veya Psikiyatrist aynı zamanda bir Hipnoterapist veya Hipnoz uygulayıcısı değildir. Meslek eğitimi aldıkları fakültelerinde bir saat bile hipnoz dersi bulunmayan bazı meslek gruplarının hipnoz sadece kendi meslek gruplarına aitmiş gibi davranarak değişik meslek gruplarındaki uzmanlara hipnozu yasaklama girişimleri olabilmektedir..
Hipnoz her insanın insanın doğasında var olan, bilimden, eğitime; eğitimden, spora kadar birçok farklı kullanım alanı olan, iyi bir hipnoz eğitimi almış kişilerce uygulandığında mükemmel sonuçlar veren harika bir kişisel gelişim ve yardım yöntemidir. Bunun yanı sıra Hipnoz, dünyanın bir çok gelişmiş ülkesinde; hekimlik, eğitim, spor, iletişim gibi alanların dışında bunların hepsinden bağımsız bir şekilde, özel eğitim gerektiren, özgün, müstakil bir yardım yöntemi ve harika bir iletişim biçimidir. Hipnotistler hipnozu mesleki ve hobisel alanlarda kişisel gelişim aracı olarak kullanırken hekimler ve psikolog/psikiyatristler eğer ayrıca hipnoz eğitimi de almışlarsa, hipnozu kendi alanlarında bir tedavi aracı olarak kullanırlar.
Herkes Hipnozu Öğrenebilir mi?
Kanunlar, hipnozu bilmeyi, sağlık alanı dışındaki uygulamalarını öğretmeyi veya öğrenmeyi hangi meslek grubundan olursa olsun hiçbir yetişkine yasaklamamaktadır. Dünyada “kişisel gelişim” anlamındaki engellerini aşmak isteyen, hedeflerine ulaşmak için kendisini geriye çeken düşünce kalıplarından kurtulmak ve belli başlı konulardaki performansını arttırmak isteyen, kısaca yaşam kalitesini yükseltmek ve hedeflerine ulaşmada hızlı ve etkin sonuçlar almak isteyen herkes güven duyduğu bir hipnoterapistten hipnozla danışmanlık desteği isteyebilmektedirler.
Hipotistler hipnozu mesleki ve hobisel kişisel gelişim aracı olarak kullanırken; psikologlar, hekimler ve psikiyatristler de kendi alanlarında bir tedavi aracı olarak kullanırlar.
Herkes şarkı söyleyebilirken “sadece konservatuvar mezunları şarkı söylemelidir” yaklaşımı ne kadar doğrudur, tartışılır. Herkes piyano, gitar veya bir enstrüman çalmayı öğrenmek için kursa gidebilir. İsteyen herkes enstrüman çalabilir. İnsan doğasındaki renklere ve gelişime herkes talip olabilir ve öğrenebilir.
Öyleyse hipnoz gibi, kişinin kendisine, çevresine ve yaşamına karşı yeni bir iç görü kazanmasını sağlayan bu olağanüstü araç neden belli bir meslek grubunun kullanımıyla sınırlı tutulsun ki? Müzik en genel tanımı ile sesin biçem (üslup) ve devinim kazanmış hâlidir. Biçem ve devinim içeren bir ses oluşumunun “Müzik” olarak kabul görmesi için dinleyende duygulara yönelik etkileşim yapması da beklenmektedir. Duygulara yönelik etkileşim olan bu araç da sadece Psikolog ve Psikiyatristlerin kullanımına mı tahsis edilmelidir?
Müzik de aslında kimi zaman ruhu dinlendiren, bazı türlerinde coşturan, kimi türlerinde agresif bir ruh haline sokarken kimi türlerinde meditatif bir dinginliğe ulaştıran, icrası ve uygulaması sadece belli bir meslek mensubuna ait olmayan harika bir terapi aracıdır. Herkes müzik öğrenebilir, herkes müzik icra edebilir. Nasıl ki şarkı söylemek, müzik icra etmek kanunlarca sadece konservatuvar mezunlarının tekeline verilmemişse, hipnoz öğrenmek, veya öğretmek de sadece belli bir zümrenin hizmetine tahsis edilmemiştir.
Türkiye’de binlerce müzik kursu var. Müzik icracıları da ruhumuza hitap ederken psikolog, hekim ve psikiyatristlerin alanına girerek müziği bir “teşhis” ve “tedavi” aracı olarak kullanırlarsa işte o zaman kanunlara aykırı bir durum söz konusu olur. Hipnoz da aynı şekilde, her insanın eğitimini alma ve icra etme hakkı olan, insanın doğasında zaten var olan bir durumdur. Kanunlar, insana ait olan bu araçları ne amaçla kullandığınızı çerçeveler. Teşhis ve tedavi amacıyla kullanmak sadece hekim ve ruh sağlığı uzmanlarının yetki alanındadır. Hipnoz da tıpkı müzik gibi, modern tıbba alternatif bir tedavi aracı olarak sunulmadığı sürece, nasıl kullandığınıza paralel olmak şartıyla kanunlarca kullanımı kısıtlanmış bir araç değildir.
Dünyada ve Türkiye’de Hipnoz Eğitimleri
Dünyada ve Türkiye’de birçok Diş Hekimi, Psikolog ve Psikiyatrist de hipnozu kendi alanlarında kullanmak üzere hipnoz eğitimi almaktadırlar. Zira hipnoz, tıp fakültelerinde ders olarak gösterilmez. Hipnoz, uygulama alanlarını ve metodolojisini öğrenmek için ayrıca eğitiminin alınması gereken bir disiplindir.
Hipnoz, psikoloji ve psikiyatride zaman zaman psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan bir araç olsa da Hipnoterapistler bir ruh hekimi, psikolog, psikiyatrist veya tıp doktoru değildirler. Psikolojik veya mental rahatsızlıkları teşhis veya tedavi etmezler. Bir hastalıklarıyla ilgili tedavi olma niyetiyle başvuran danışanları kabul etmez, bir psikolog veya hekime gitmeleri için yönlendirirler. Ciddi bir hipnoterapi eğitimi alan profesyonel, diplomalı bir hipnoterapist, hangi konularda hipnoz uygulaması yapabileceği konusunda eğitimli ve uzmandır.
Hangi Konularda Hangi Hipnoz Uzmanına Gitmeli?
Örneğin sahne korkusu yaşayan, sahnede çok heyecanlanıp performansı olumsuz etkilenen sağlıklı bir ses sanatçısının, bu davranış biçiminden kurtulmak için bir hipnoterapiste başvurmasında aslında bir sakınca yoktur. Ya da dünyada topluluk önünde konuşma yapmakta zorlanan bir yönetici bir konferans verecekse, konferanstan önce bu konuda bir hipnoterapistten destek alabilmektedir.
Oysa, örneğin cinsel işlev bozuklukları, psikosomatik rahatsızlıklar, histeri, ağrı tedavisi gibi konularda öncelikle hipnoterapist yerine bu konularla ilgili branşlardaki hekimlere başvurmak gerekir. Hastalıkların tedavisi için sıradan hipnotistlere başvurmak uygun değildir zira hastalıkların tedavisinde; teşhisi tam olarak belirlemeden hipnoz uygulamak yarardan çok zarar verir. Bu yüzdendir ki hastalık tedavisi için, hipnozu bir tedavi metodu olarak kullanan hekimlere başvurulmalıdır.
Kişisel gelişim ve hedeflere ulaşma alanları dışında kalan, ruhsal sorunların tedavisi konuları da psikiyatristlerin alanıdır. Hipnozu tedavi metodu olarak kullanan doktor sayısı çok azdır. Doktor olsa da hipnozu öğrenmek için ayrıca hipnoz eğitimi de almış, diplomalı uzmanlar yapmalıdır. Hipnozu kullanan hekimlerin çoğunluğu bunu olağan tedavilerine, özellikle ameliyat ve ilaca ek olarak kullanırlar. Hipnoz insanlar için birçok konuda bir çıkış yoludur, çünkü çok kısa sürede beklentilere cevap verebilir. Ayrıca güvenli, kolay ve etkili bir yoldur. Eğitimli ellerde, sağlıklı bir kişiye zarar verme olasılığı yoktur. Bu nedenle hipnoza başvurmadan önce kişi, hangi konuda hipnoterapi hizmeti almak istediğini tespit etmelidir ki doğru adrese gitsin.
Bir hastalığınız için bir hipnoterapiste başvursanız bile eğitimli, diplomalı ve iyi bir hipnoterapist, kendi konusu dışındaki bir alanda doktor onayı veya süpervizörlüğü olmadan size hizmet vermeyeceğini belirtecektir. Size en efektif şekilde yardımcı olmak için bir hekime gitmeniz konusunda sizi teşvik edecek ve sizin için en doğru olan branş hekimine yönlendirecektir. Bu yüzdendir ki hipnoterapistinizin size yardımcı olma konusundaki yeterliliğinden emin olmak için hipnoterapi diplomasını sormak ve görmeyi talep etmek danışanın en doğal hakkıdır.
