“Hipnozun etkisi ne kadar sürer?”, “Hipnozun etkileri birkaç saat sonra kaybolur mu?” ve “Hipnozun süresi ve etki süresi hangi faktörlere bağlıdır?” gibi sorular, psikoloji ve hipnoterapi alanlarında sıkça sorulan sorulardandır. Bu sorular, bilim dünyasında geniş bir perspektifte incelenmiş ve birçok uzman tarafından farklı görüşler ortaya konmuştur. Hipnozun etkisinin süresi, genellikle kişisel faktörlere ve karşılaşılan problemin doğasına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Bu makalede, hipnozun etkilerinin ne kadar süreyle kalıcı olduğunu ve bu sürenin hangi koşullara bağlı olarak değişebileceğini detaylı bir şekilde ele alıyoruz.
İçindekiler
Hipnozun Etkisi Ne Kadar Sürer
“Hipnozun etki süresi nedir” dediğimizde, aslında bu oldukça sübjektif bir konudur. Diğer her türlü terapi veya tedavide olduğu gibi, hipnozun etki süresi ve sonuçların sürekliliği de kişiden kişiye göre değişebilir. Bazı kişilerde etkilerini sadece birkaç saat sürerken, diğerleri günler, haftalar veya yıllar boyunca etkilerini hissetmeye devam edebilir.
Hipnozun etkisi ne kadar sürer diye sorulduğunda “hiç merak etmeyin, ilelebet sürer” gibi gerçek dışı söylemlerle danışanlar yanlış bilgilendirilmemelidir. Örneğin, bronşit olan biri hayatı boyunca bir daha bronşit olmaz demek doğru olmaz. Aynı şekilde, depresyonu yenmiş olan birisi eğer gerekli şartlar oluşursa ileride tekrar depresyona girebilir.
Hipnoz Tedavisi Kaç Seans Sürer?
Hipnoz seans sayısı için de aynı şeyi söyleyebiliriz: Hipnoterapi yöntemi de diğer tüm terapi ve tedavi yöntemleri gibi, kişiden kişiye göre farklı seans sayıları gerektirir. Kimisi 4-5 seansta olumlu etkilerini görebilirken daha karmaşık konularda 8-12 seansa ihtiyaç duyulabilir. İhtiyaç duyulan seans sayısı çok daha az ya da fazla da olabilir. Seans sayısı önceden bilinemez. Bazı konularda sadece 1 hipnoz seansı ile sonuç alınması da mümkün olabilmektedir. Ancak bir çok konu için ortalama 4 ila 6 seans gerekebilmektedir. İhtiyaç duyulacak olan hipnoz seans sayısını etkileyen bir çok değişken ve bir çok farklı unsur vardır.
Hipnoz Seansı Süresi Kaç Dakikadır?
Ortalama bir seans 1 saat kadar sürse de seans içindeki hipnoz uygulaması süresi genellikle ortalama 20-30 dakika sürer. Bazı bireysel terapi seansları 2 saate kadar da sürebilir ancak seans içinde hipnoza ayrılan süre çoğu zaman en fazla 45 dakika civarındadır. (Seans içinde yapılan hipnoterapi uygulamasının süresi değil, seans oturumunun toplam süresi).
Hipnoz seans süresi, üstünde çalışılan konuya ve konunun o günkü seansta ele alınacak bileşenlerine veya planlanan seans dinamiklerine göre değişiklik gösterir.
Hipnozun Kalıcılığı Etkileyen Faktörler
Hipnozun etkilerinin süresi bazı faktöre göre değişiklik gösterebilir. Bu faktörler şunlardır:
Suggestibilite: Telkine yatkınlık derecesi olarak da adlandırabileceğimiz hipnotizabilite veya suggestibilite, hipnozun etkisi ne kadar sürer sorusunun önemli bileşenlerindendir. Hipnoza yatkın olan kişiler genellikle hipnozun etkilerini daha uzun süre hissederler.
Hipnoz türü: Geleneksel hipnozun içerdiği hipnotik yaklaşımlar, diğerlerine göre daha uzun süreli etkilere sahip olabiliyor. Özellikle geleneksel hipnoz, bilişsel davranışçı terapi ile bütüncül olarak kullanıldığında, etkilerinin kalıcı olma olasılığı çok yüksek oluyor. Ancak unutmamalıdır ki örneğin Covid olan birisinin bir daha hayatı boyunca bu hastalığa yakalanmayacağı anlamına gelmez. Yani hipnoterapi ile bir problemi aştığınız zaman, gerekli şartlar oluşursa, kişi yine aynı problemi yaşayabilir.
Örneğin hipnozla depresyon tedavisi gören biri bu problemini aştıktan sonra ömür boyu bir daha depresyona girmez demek yanlış olur. Eğer yaşam şartları kişiyi zorlarsa, birkaç yıl sora yine depresyona girebilir elbette.
Hipnoterapistin bilgi ve beceri düzeyi: Hipnotistin deneyimi, bilgi ve beceri düzeyi de hipnozdan başarılı sonuçlar almayı veya kalıcılığının süresini etkileyebilir. Yetenekli, iyi bir hipnoz eğitimi almış ve özellikle klinik alt yapısı da olan bir hipnoterapist, kişilerde etkili bir hipnoz hali oluşturabilmenin yanı sıra, hipnoza aldıktan sonra terapi içeriğini nasıl yürütmesi gerektiğini de bilir. Bu da sonuçların daha uzun süreli etkilere sahip olmasını sağlayabilir. Bu nedenle, hipnoterapistinizin aynı zamanda bir klinik psikolog olmasını tercih etmelisiniz.
Ortam: Hipnoterapi seansının gerçekleştiği ortam da hipnozun sonuçlarının kalıcılık süresini etkileyebilir. Sakin, güvenilir ve rahatlatıcı bir ortam, kişilerde daha verimli bir hipnoz hali oluşturabilir ve bu da daha uzun süreli etkilere vesile olabilir. Ortamda hafif bir müzik olması şart değildir. Hatta hiç müzik olmaması daha iyi olabilir zira danışanınızın müzik zevkini bilemezsiniz, öyle değil mi? Bazı kişiler müzikten rahatsız olabilir. Sizin rahatlatıcı bulduğunuz bir müzik, bir diğeri için itici olabilir.
Ayrıca hipnoz yapılan ortamda mistik bir hava yaratmak için yapılan gereksiz dekorasyon çabaları hipnoterapi sürecini bazı kişiler için çekici kılmayabilir. Hipnoza mistik, gizemli bir hava yüklemeye çalışmak, seansların başarısını ve bağlamını olumsuz etkileyebilir. Zira hipnozun spiritüalizmle alakası yoktur. Hipnoz doğa üstü bir olay değil, gayet doğal, bilimsel bir terapi aracıdır.
Terapide Başarılı Sonuçların Anahtarı Nedir?
O anahtar, sizsiniz! Zira değişme isteğiniz, başarının anahtarıdır. Hipnoterapi ya da psikoterapi gibi süreçler, kişiye rehberlik eden, destek olan süreçlerdir. Kişi değişime istekli olmalıdır. Değişme olan güçlü bir istek, başarının en önemli anahtarıdır. Kişi değişime kendisi de istekli olmadığı sürece değişim gerçekleşmeyecektir.
Kişi kendisi de değişmek istemiyorsa, hipnoterapinin etkileri uzun sürmez veya işe yaramaz. Hipnoz, zihninizle işbirliği halinde çalışır. Değişimi isteyen tarafınız, bunu gerçekten istemelidir. Değişim için bir amacınız, bu değişimle ulaşmak istediğiniz bir hedefiniz olmalıdır.
Ancak bazen değişimi istiyoruzdur ama bazı dirençlerimiz vardır öyle değil mi? Bu dirençlerin sebebi muhtemelen derinlerde bir yerlerde farkında bile olmadığımız (ya da bazen farkında olduğumuz ancak aşamadığımız) bazı bilinçdışı unsurlardır. Zihniniz bu değişime engel olmaya çalışarak aslında sizi iyi niyetle başka şeylerden korumaya çalışıyor olabilir. Bu şeyler irrasyonel (mantıksız) olsa da, bilinç dışınızdaki bazı kayıtlarınız, bilinç dışını için “öğrenilmiş mutlak gerçeklikler“dir. Bilinç dışınız, bu öğrenilmiş gerçekliklerin dışındaki bir alana çıkmak istemez. Bunu tehdit olarak algılar.
Bilinçaltınız, değişimi olumsuz olan başka bir şeyle ilişkilendirilebilir veya kişinin sağlıksız alışkanlıklarını veya davranışlarını sürdürmesinden edindiği bir “ikincil kazanç” (ikincil fayda) olabilir.
Örneğin; evinden dışarı çıkmaktan ve işe gitmekten çok korkan bir kadın düşünün… Bu kadının eve gelen bir psikoterapistle çalışmaya başlar… Ailesi ona destek oluyordur, arkadaşları market alışverişlerini yapıyor, tüm iş arkadaşları düzenli olarak eve uğruyor, ilgileniyor, arayıp soruyordur… Tüm bu destek, ilgi ve yardımlara rağmen kadın hiçbir ilerleme kaydetmiyordur…
İşte böyle bir durumda, danışanın bilinçaltı değişmeyi istemez. Çünkü etrafındaki herkes probleme katkıda bulunarak onun bu probleminin içinde sıkışıp kalmasına izin veriyordur. Bu örnekte kişi bu probleminden bir “kazanç” da elde ediyor, öyle değil mi? Bunu bilerek ve planlayarak yapmıyordur elbette. Ama bilinçaltı için bu ilgi ve destek, agorafobiden elde ettiği bir ikincil kazançtır. Bu nedenle, bilinçaltı değişime direnç gösterecektir.
Hipnoterapist, danışanın değişmeyi isteyen ve istemeyen bu iki tarafı ile hipnoz ile çalışmalar yaparak danışanın bilinçaltına değişimin güvenli olduğunu hissetmesine yardımcı olur. Bilinçaltındaki değişime engel olan kayıtları yeniden çerçeveler. Ve danışan, hızlı bir şekilde bu problemini aşmayı başarır.
Bu örnekte görüldüğü gibi, değişimi istemek elbette şarttır. Yüzmeyi öğrenmek için denize atlamak, ıslanmak şarttır. Ancak bazen kişi bilinçli zihniyle problemini aşmaya istekli olsa da bilinç dışı zihni, değişimi güvenli bulmadığından kişiyi korumak amacıyla değişime direnebilir. Bu yüzdendir ki bazen “bilinç” düzeyinde yapılan konuşma terapileri yerine bazen “bilinç dışı” düzeyde yapılan terapiler, daha hızlı etki gösterebilmektedir. “Bilinç” düzeyinde yapılan terapiler (BDT gibi) ile “bilinç dışı” düzeyde yapılan terapiler eş zamanlı kullanılırsa, en verimlisi budur.
Hipnozun Etki Süresini Artırmak İçin Neler Yapılabilir?
Hipnozun etki süresini artırmak istiyorsanız, aşağıdaki tavsiyeleri dikkate almanız faydalı olur:
Kendi kendine hipnoz pratiği: Kendi kendinize hipnoz pratiği yapmak, hipnoza gittikçe daha duyarlı hale gelmenizi sağlar. Böylece hipnozun etkilerinin süresini artırabilir.
Yetenekli bir hipnoterapist bulmak: Yetenekli ve klinik alt yapısı da olan deneyimli bir hipnoterapist, sizin yapınıza uygun ve daha verimli bir hipnotik hali oluşturabileceği için, bu tür bir hipnoz desteği almak da daha uzun süreli etkilere sahip olabilir.
Kendi seansınızın Mp3 ses kaydını günde bir kere dinlemek: Çoğu hipnoterapist, seansın ses kaydını alıp danışanına vermez. Oysa kişiler önceden hazırlanmış standart bir ses kaydını dinleyerek problemini aşmak için nafile bir çaba harcamak yerine, kendisi için kişiselleştirilmiş olan, yani kendi gerçek seansının orijinal ses kaydını günde bir kere dinlerse, hipnozun etkilerinin süresi ve başarı şansı artar. Hipnoterapistinizden kendi seansınızın ses kaydını isteyin. Hipnoterapistinizi seçerken seans, seanstan sonra size seansın ses kaydını verip vermeyeceğini sorun.
İhtiyaçlarınıza uygun hipnoz seansını düzenleyebilecek klinik alt yapısı olan, iyi bir hipnoz eğitimi almış deneyimli bir hipnoterapist bulmanız önemlidir. İyi bir hipnoterapist, istediğiniz sonuçları elde etmenizde yardımcı olabilir.
Sonuç olarak; hipnozun süresi kişiden kişiye değişebilen sübjektif bir konudur. Uygulanan hipnozun türü, kişinin terapiye uyumu, hipnotizmacının bilgi ve beceri düzeyi gibi bir çok faktör, hipnozun sonuçlarını ve etkililik süresini etkileyebilir. Doğru tekniklerin kullanılması ve deneyimli bir hipnoterapistin desteği ile hipnozun etki süresi ve başarı oranı artırılabilir.
