Hipnoterapistler Hipnoz konusunda ve hipnozun kullanım alanları ve teknikleri konuda eğitim almış, diplomalı uzmanlardır. Türkiye’de “hipnoterapistlik” adı verilmiş bir akademik uzmanlık alanı veya unvanı yoktur. Ancak dünyanın birçok ülkesinde kabul gören bir “hipnoterapistlik” unvanı vardır.
“Hipnoterapist kimdir ve ne yapar” sorusu, ABD’de “Mesleki Ünvanlar Federal Sözlüğü”nde 1973’ten beri tanımlıdır. 1968’de kurulan ve 50 yılın üzerinde geçmişiyle ülke çapında ulusal akreditasyona sahip dünyanın ilk Hipnoterapi Akademisi HMI (Hypnosis Motivational Institute) ‘ın kurucusu ve Hipnoz’un dünyaca kabul görmüş duayenlerinden sayılan Dr. John Kappas, 1973 yılında Mesleki Ünvanlar Federal Sözlüğüne giren “Hipnoterapist” unvanının resmi tanımını yapan kişidir. “Hipnoterapist kimdir ve ne yapar” sorusunun resmi tanımı şu şekildedir:
“Motivasyonu artırmak veya davranış biçimini değiştirmek için danışana hipnotik durumu yükleyen kişidir. Danışan ile problemin doğasını belirlemek için görüşür. Hipnozun nasıl işlediğini ve hipnoz sırasında neler yaşatacağını danışana açıklayarak hipnotik duruma girmesi için onu hazırlar. Testler uygulayarak danışanın fiziksel ve duygusal olarak telkine yatkınlık derecesini belirler. Sonra danışanda hipnotik durum oluşturur. Problemin analizini ve uygulanan testlerin yorumunu temele alarak hipnotik teknikleri ve yöntemleri danışana göre uyarlar ve uygular. Gerekli gördüğü durumlarda danışana oto hipnozu öğretebilir.”
“Hipnoterapist kimdir ve ne yapar” sorusunun mesleki tanım bugüne kadar bir değişikliğe uğramaksızın Amerika’nın Mesleki Unvanlar Federal Sözlüğünde bu şekilde tanımlıdır. Görüldüğü üzere, bu tanımda “teşhis” ve “tedavi” den bahsedilmediği gibi, herhangi bir meslek birliği mensubu olma şartı da aranmamış. Zira hipnozun tek kullanım alanı tıbbi konular değildir. Ancak unutulmamalıdır ki hipnoterapist olmak, hekim ya da klinik psikolog olmayan birine hipnozla klinik konularda tedavi yapma yetkisi vermez. Hangi alanlarda kullanabileceği, kişinin üniversite diplomasının kapsadığı yasal yetki alanlarıyla sınırlıdır.
İngiltere’de ise Hipnoterapi’nin konumlandırılması şu şekilde gelişmiştir; 2002 yılında İngiltere Eğitim Bakanlığı, “Hipnoterapi” ile ilgili, kendi ulusal mesleki yeterlilik temellerine dayanan bir “Ulusal Meslek Standartları” geliştirdi. Bu standartlar Hipnoterapistlerin aldığı hipnoz eğitiminin standartlarını da belirlemiş oldu. İngiltere’nin “Nitelikler ve Müfredatlar Müdürlüğü” şemsiyesi altında ve Ulusal Yeterlilikler Çerçevesine dayalı olarak belirlenen bu “ulusal meslek standartları” ile beraber Hipnoterapi, İngiltere’de tıp, psikoloji veya psikiyatri gibi herhangi bir meslek grubunun tekeline verilmeksizin tek başına bir terapi uzmanlığı olarak konumlandırılmış durumda.
Özet olarak, dünyanın birçok modern ülkesinde hipnoz ve hipnoterapistlik ya ayrı bir uzmanlık alanı ve özgün bir meslek olarak konumlandırılmış durumda, ya da henüz bir kanuni düzenlemeye tabi tutulacak kadar ciddiye alınmamış durumda. Kısıtlamalar getirilen bölge ve ülkeler olsa da bu kısıtlamaların amacı ve içeriği hipnoterapinin hastalık tedavisi veya teşhis amacıyla kullanılmasını engellemek için olan kısıtlamalardır. Teşhis ve tedavi sadece ve sadece tıp mensuplarına bırakılması gereken bir süreçtir. Sadece hipnoterapistler değil, tıp mensupları haricindeki hiçbir uzmanlık alanı “hastalık tedavisi” için hipnoz ya da başka bir uygulama yapamaz.
Hipnozun kullanım alanları sadece psikiyatri veya hastalık tedavisi olmadığı gibi hipnozun, hastalık tedavisi dışında kalan diğer kişisel gelişime yönelik meditatif kullanım alanlarında hipnotik uygulamalar kullanılması ile ilgili herhangi bir kanuni kısıtlama yoktur.
- Teşhis koymaz; ulaşılabilir hedefler koyar ya da danışanın hedeflerine ulaşması konusunda motivasyon sağlar.
- Tedavi etmez; teşvik eder. Kişisel gelişim ve yaşam kalitesini arttırmakla ilgili motivasyon sağlar.
- Bağımlılık tedavisi yapmaz; danışanın kişisel kontrolünü tekrar kazanması için motive/teşvik eder
- Yeme içme bozukluğu tedavisi yapmaz; kilo kontrolü konusunda danışanı motive eder.
- Depresyon tedavisi yapmaz; stres yönetimiyle ilgili danışanı pozitif bir zihinsel yapıya ulaşması için motive eder.
- Uyku bozuklukları veya insomnia tedavisi yapmaz; sağlıklı uyku uyumak konusunda danışanı eğitir.
- Fobi tedavisi yapmaz; korku ve endişelerin giderilmesi ile ilgili danışanı motive eder
