Son yıllarda hipnoz ve bilinçaltı üzerine yapılan çalışmaların artmasıyla, bu alanda uzman olduğunu iddia eden kişi sayısı oldukça artmıştır. Özellikle kişisel gelişim alanında hizmetler sunan bazı yaşam koçlarının, kendi tanıtımlarında “American Hypnosis Association (AHA) üyesi” olduklarını vurgulamak suretiyle, kendilerini bilinçaltı ve hipnotizma konusunda “uzman” olarak tanıtmaları, hem etik açıdan sorunlu hem de yanlış bir söylemdir. Ülkemizde yaşam koçluğunun etik ilkelerine bağlı kalan koçlar olduğu gibi, etik ilkelerin sınırlarının ve yetkilerinin oldukça dışına bazı koç ve kişisel gelişim uzmanları da vardır. Bu kapsamdaki kişiler “bilinçaltı uzmanı” sıfatıyla danışanlarına hipnoz ile çeşitli terapi çözümleri sunduklarını iddia etmekteler. (Bilinçaltı uzmanlığı diye bir meslek yoktur).
Bunun yanı sıra, herhangi bir konuda “uygulayıcı (practicioner) eğitimi” aldıktan sonra, ilgili eğitimi “yetkili akredite eğitmen” imajı çizerek (ve deforme ederek) başkalarına eğitim satma gibi ticari stratejiler gütmektedirler. Ancak bu noktada önemli bir soru gündeme geliyor: Bu kişiler gerçekten “bilinçaltı uzmanı” mı?.. Herhangi bir kursa katılmak, o kursun eğitmeni olma yetki ve yetkinliğini kazandırır mı?.. İlgili eğitmenin sergilediği sertifikaların niteliği nedir?
Bu makalede, “American Hypnosis Association (AHA) Üyesi Olmak“ ile “American Hypnosis Association (AHA)’nın “Yetkilendirilmiş Akredite Hipnoterapist ve Eğitmenler Listesinde Olmak“ arasındaki farkları açıklayarak, Amerikan Hipnoz Derneği üyelik sertifikasına sahip olmanın neden bir “uzmanlık sertifikası” olmadığını ve alınan bazı üyelik sertifikalarının imaj oluşturmak amacıyla yanıltıcı kullanımını, sebepleriyle ele alacağız. Ayrıca terapi veya eğitimler almayı düşünenlerin, destek alacakları uzmanı seçerken nelere dikkat etmesi gerektiğine değineceğiz.
American Hypnosis Association Nedir?
American Hypnosis Association (AHA), hipnoza ilgi duyan herkesin üye olabildiği bir organizasyondur. Aynı zamanda HMI Hipnoz Akademisi mezunlarına akreditasyon ve yetkilendirme vermektedir. AHA; hipnozun farklı alanlarında bazı seminer, söyleşi ve mini eğitim materyalleri sunan; ve bu alandaki gelişmeleri takip eden ABD merkezli çok değerli bir kurumdur. Bu derneğe üye olmak, hipnoza ilgi duyan kişilere geniş bir video kütüphanesinin yanı sıra hipnozla ilgili söyleşi, seminer ve bazı mini eğitim ve demonstrasyon materyallerine erişim imkânı sunuyor.
American Hypnosis Association (AHA) üyelik sertifikası, ne yazık ki günümüzde bazı kişisel gelişim pratisyenleri tarafından yanıltıcı bir şekilde kullanılarak, kendilerini “AHA onaylı bir hipnoz uzmanı” gibi lanse etmelerine yol açıyor. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta; “AHA üyeliği” sertifikasının bir “hipnoz uzmanlığı” ya da “hipnoterapistlik” sertifikası olmadığıdır. Yani AHA üyesi olmak ya da AHA’dan alınan birkaç saatlik miini practicioner (uygulayıcı) kursları da kişiye ilgili konuda bir eğitmenlik yapma yetkisi vermiyor. Eğitmenlik yetkisi veya uzmanlık akreditasyonu sadece HMI mezunu olan hipnoterapistlere verilmektedir. AHA’nın akredite uzmanları, sitesindeki akredite uzmanlar listesinde listelenmektedir.
Kısacası; American Hypnosis Association’a üye olmakla edinilen üyelik sertifikası, kişinin bir hipnoterapist ya da profesyonel bir hipnoz uzmanı olduğu anlamına gelmiyor. Sadece “üye” sıfatı veriyor. Zira AHA üyeliği sertifikası, hipnoz veya bilinçaltı alanında tek başına bir “eğitim” veya “sertifikasyon” programı olmayıp, sadece bir bilgi paylaşım platformuna üye olunduğunu ifade eden bir profesyonel üyelik sertifikasıdır. Dolayısıyla AHA’ya üye olmak, kişinin hipnoterapist olduğunun veya hipnoz uzmanı olduğunun bir kanıtı değildir.
AHA’ya Nasıl Üye Olunur? Üyeliğin Niteliği Nedir?
AHA’ya üye olmak için herhangi bir uzmanlık gerekliliği bulunmamaktadır. Üyelik ücretini ödeyen herkes bu topluluğa üye olabilir. Bu üyelik genellikle bir yıllık olup, 2024 yılı için senelik üyelik ücreti yaklaşık $179 dolardır. Üye olanlara bir “profesyonel üye” sertifikası verilir. Bu organizasyona üye olmak için herhangi bir eğitim veya uzmanlık şartı aranmaz. Sadece yıllık bir üyelik ücreti ödemek yeterlidir. İsteyen herkes üye olabilir.
AHA’ya üye olan kişiler, bu organizasyonun sunduğu geniş seminer, araştırma ve söyleşi arşivine erişebilme ayrıcalığına ve hakkına sahip olmaktadır. AHA’nın amacı, hipnoz ve bilinçaltı konularına ilgi duyan kişilere bilgi sağlamak ve onları bu alanda daha fazla araştırma yapmaya teşvik etmektir. Bu nedenle, isteyen herkes bu geniş kütüphaneye erişim sağlamak üzere bu değerli kuruma üye olabilir.
Bu dernek, sadece “yıllık üyelik ücreti” ile erişilebilen geniş bilgi kütüphanesinin yanı sıra, bu üyelik ücretine ek olarak farklı fiyatlara satın alınabilen bazı mini seminer ve kurslar da vermektedir. Bu mini kurslar gerek Amerika’daki merkezlerinde yüz yüze olarak, gerekse online olarak da alınabilmektedir. Ancak bu mini seminer ve kurslar da kişiye eğitim aldığı konuda bir “uzmanlık” veya “eğitmenlik” sıfatı veya yetkisi vermiyor. Bunlar sadece “practicioner” eğitimidir. (Uygulayıcı eğitimidir). Kişiye eğitmenlik yapma yetkisi vermemektedir. Eğitmenlik ve uzmanlık yetki ve onayı sadece HMI Hipnoz Akademisi’nin Hipnoterapi eğitim programından mezun olarak American Hypnosis Association’un “Yetkilendirilmiş Akredite Hipnoterapistler” listesinde yer alan, AHA akreditasyonuna sahip diplomalı hipnoterapistlere verilmektedir. AHA onaylı akredite edilmiş uzmanlara verilen sertifikada “profesyonel üye” değil, kişinin uzmanlık unvanı yazmaktadır. (Hypnotherapist veya Clinical Hypnotherapist yazmaktadır).
Sadece Hipnotist veya Terapistler mi “American Hypnosis Association (AHA)” Üyesi Olabilir?
Hayır. $179 senelik üyelik ücretini ödeyen herkes, American Hypnosis Association üyesi olarak, “profesyonel üyelik” adı verilen üyelik sertifikasını alabilir. Bu herhangi bir eğitim sonunda verilen bir sertifika değildir. Hipnoz hakkında hiçbir bilgisi olmayan kişiler de isterse üye olarak bu sertifikayı alabilir. Yani isterseniz siz de ücreti karşılığında üye olabilir, siz de “AHA Profesyonel Üyelik Sertifikası” alabilirsiniz. Ancak bu sertifikanın bir eğitim programı sonucunda verilmediğini ve kişiye bir yetki veya “AHA Onaylı Uzman/Eğitimen” sıfatı vermediğini bilmelisiniz:
- American Hypnosis Association (AHA)’ya üye olmak için kişinin bilinçaltı uzmanı, koç veya hipnoz uzmanı olması gerekmiyor.
- Sertifikayı almak için belirli bir eğitim programını tamamlaması gerekmiyor.
- 179 USD ücret ile herkes üye olabilir.
- American Hypnosis Association üyesi olmak için herhangi bir eğitim ya da uzmanlığınız olması gerekmiyor.
- Üyelik sertifikasına sahip olmak için bu alanlarda bir eğitiminiz olduğunu belgelemeniz istenmiyor.
- AHA üyesi olarak “profesyonel üye” sertifikası almak, AHA onaylı bir uzman olmak anlamına gelmiyor.
- AHA üyesi olmakla edinilen sertifikalar, AHA onaylı bir eğitmenlik ya da uzmanlık yetki belgesi değildir.
Günümüzde bazı kişisel gelişimciler, bu üyelik sertifikasını kendilerine “American Hypnosis Association onaylı bir uzman” imajı vermek amacıyla kullanabiliyorlar. Oysa bu sınırlı üyelik sertifikasına sahip olmak, kişinin AHA onaylı bir uzman ya da eğitmen yetkisinde olduğu anlamına gelmiyor. İsteyen herkesin belli bir üyelik ücreti ödeyerek, hiçbir şart aranmaksızın üye olabileceği bu derneğin isminde “HYPNOSIS” kelimesinin olması, bu kurumdan “üyelik sertifikası” alan kişilerin “AHA onaylı bir hipnoz uzmanı” veya “onaylı bir eğitmen” olduğu anlamına gelmemektedir. Bu bir yetki sertifikası DEĞİLDİR.
American Hypnosis Association Onaylı Bir Uzman Olmak Ne Demek?
“American Hypnosis Association Onaylı Bir Uzman” olmak, ücreti karşılığında “profesyonel üye” sertifikası almaktan çok farklı bir durumdur. AHA onaylı akredite bir uzman olmak için, belirli şartlar aranmaktadır. AHA Onaylı Sertifikalı Hipnoterapist olarak eğitmenlik yetkisine sahip olmak; en az 2 yıl süren bir eğitim müfredatını tamamlamayı, sonrasında süpervizyon sürecini tamamlayarak ulusal akreditasyon kriterlerini tamamlamayı gerektiren ciddi bir süreçtir.
American Hypnosis Association’un $179 dolara satın alabileceğiniz, bir uzmanlık onayı içermeyen “profesyonel üye” başlıklı sertifika ile; hipnoterapi ve AHA Eğitimlerini verme konusunda yetkinlik, akredite uzmanlık ve eğitmenlik yetkisi veren “Hipnoterapist Sertifikası” örnekleri, aşağıdaki gibidir.
Bu sertifikaların ne anlama geldiğini anlarsanız; destek alacağınız uzmanın gerçek bir AHA onaylı akredite uzman ve eğitmen mi, yoksa sadece “AHA üyesi” mi olduğunu da anlayabilirsiniz. İşte bu iki sertifikanın niteliğinin kıyaslaması:
Soldaki sertifika hipnozla ilgili bir eğitim, yetki veya akreditasyona sahip olmayıp, AHA ‘dan senelik $179 ücretle üyelik satın alan standart üyelere verilen “üye” sertifikasıdır.
Sağdaki sertifika ise yetkilendirilmiş akredite sertifika olup, Hipnoz alanında üst düzey eğitim sürecini başarıyla tamamlamış olan diplomalı uzmanlara verilen, üzerinde “unvan” yazan “yetki ve uzmanlık sertifikası”dır.
Dikkat ederseniz, soldaki sertifikanın üstünde bir unvan ya da yetkinlik konusu yazmamaktadır. Sadece “Profesyonel Üye” yazmaktadır (Professional Member). Sağdakinde yazan “Certified Clinical Hypnotherapist” (Sertifikalı Klinik Hipnoterapist), unvanı ise kişinin klinik hipnoterapi alanında ulusal akreditasyona sahip kapsamlı bir eğitim programını tamamladığını ve bu konuda üst düzey yeterlilik kazandığını ifade ediyor. Kişinin uzmanlık alanı ve unvanı, sertifika üzerinde açıkça belirtilmiştir.
Akredite Olmak Ya da Olmamak…
American Hypnosis Association (AHA) onaylı ve akredite bir uzman olmak; kişinin hipnoz alanında üst düzey bir eğitim sürecinden geçerek bu konuda üst düzey yetkinlik seviyesine ulaşmış bir uzman olduğunu gösterir. Uzmanın, hipnoterapi uygulamaları ve hipnozun etik kullanımı konusunda yetkin olduğuna dair de güvence sağlar. AHA, hipnoz ve hipnoterapi alanında önde gelen kurumlardan biridir ve akreditasyon ve onayı için şart koştuğu eğitim standartları çok yüksektir. American Hypnosis Association onaylı akredite uzmanların akreditasyonu ve uzmanlık sertifikaları yukarıda da görüldüğü gibi, ücretli üyelik anlamına gelen “AHA profesyonel üyeliği” sertifikasından farklıdır.
“AHA Onaylı, Yetkilendirilmiş Akredite Hipnoterapist Sertifikası”, AHA’dan ücret karşılığında alınan bir sıradan üye sertifikasından farklıdır. Eğer herhangi bir kişi, mesleki yetkinliği veya deneyimi olmadan sadece ücret ödeyerek “professional member” sertifikası alabiliyorsa, bu unvanın mesleki bir yetkinliği veya kaliteyi garanti ettiğini iddia etmek mümkün değildir. Bir marangoz ya da ev hanımı dahi bu üyelik sertifikasını 5 dakikalık bir satın alma süreci ile hemen alabilir. Bu durumda sertifikada yazan “professional member” terimi kişinin mesleki uzmanlığını değil, sadece derneğin bir üyesi olduğunu gösterir. Bu sertifikanın, kişinin hipnoz alanındaki bilgi, beceri veya deneyimini ifade etmediği açıktır.
AHA’nın hipnoza ilgi duyan herkese üyelik imkanı sunmasına yönelik olan bu üyelik türünün verdiği haklar ve ayrıcalıklar (rights and privileges), sadece bu konudaki bilgilere, videolara ve kütüphanesine erişim ve bu alandaki seminer ve konferanslara, yani bilgiye erişim hakkı ve ayrıcalığıdır. Herhangi bir unvan, uzmanlık yetkisi veya eğitmenlik hakkı vermemektedir.
Anlaşıldığı üzere, AHA üyesi olmak kişinin pratikte hipnoterapi uzmanı olduğunu veya bu alandaki yetkinliğini göstermez. Dolayısıyla, bu üyelik sertifikasında yazan “professional member” terimi, bir unvan veya yetkinliği değil; kişinin AHA’nın bilgi bankasına erişim hakkı olduğunu; ve üye olmakla bu haklara (rights) ve ayrıcalığa (privilege) sahip olduğunu; ve dernekle olan finansal ilişkisini ifade ediyor. Bu alanda AHA tarafından onaylı bir uzman veya eğitmen olduğu anlamına gelmiyor.
Dışarıdan bakıldığında, “professional member” terimi ve kurumun adında geçen “Hypnosis” kelimesi bir güven ve itibar göstergesi gibi algılandığından, bu durumu suiistimal eden çok fazla kişi var. Bu tür “kişisel itibar oluşturma girişimleri” çoğaldığında, derneğin kriterleri karşılayan kişilere verdiği gerçek akreditasyonun itibarı da zedelenebilmekle beraber, sadece akredite uzmanlara verilen gerçek uzmanlık sertifikalarının sağladığı yetki ve ayrıcalıklar da zarar görebilmektedir.
Uzmanın AHA onaylı gerçek bir yetkilendirilmiş akredite eğitmen ve hipnoz uzmanı olup olmadığını; American Hypnosis Association (AHA) resmi sitesindeki AHA Onaylı Uzman Arama sayfasındaki arama dizininden kontrol edebilirsiniz. “Üye sertifikası” olan kişilerin isimleri, bu dizinde yer almaz. Sadece AHA onaylı yetkilendirilmiş akreditasyona sahip uzmanlar yer alır.
AHA Üyeliği ile İlgili Yanıltıcı Bilgiler ve Etik
AHA’ya üye olmak, kişilere hipnotist veya hipnoterapist unvanı vermez. Bu üyelik kişiye “hipnotist” veya “hipnoterapist” unvanı vermediği halde, bazı kişiler bu üyeliği kullanarak kendilerini bilinçaltı uzmanı veya hipnoterapist olarak tanıtmaktadırlar. Bu durum, etik açıdan sorunlu olduğu gibi, aynı zamanda danışanların yanlış yönlendirilmesine de yol açmaktadır. Çünkü AHA’ya üye olmak için tek gereken şey, yıllık 179 dolar gibi senelik bir üyelik ücreti ödemektir. Üyelik için belirli bir eğitim düzeyi, deneyim ya da yetkinlik gerekmemektedir.
“AHA onaylı yetkilendirilmiş bir akredite terapist ve eğitmen” olmak ise bambaşka kriterleri olan, uzun süreli bir süreçtir. Bu akreditasyon ve mesleki yetkinlik, sadece Los Angeles’taki “Hypnosis Motivation Institute – College of Hypnotherapy” (HMI Hipnoz Akademisi)‘nden mezun olarak hipnoterapist diplomasını alan kişilere verilmektedir.
Amerikan Hipnoz Derneği’ne yıllık 175 dolar ödeme yaparak “profesyonel üyelik” adı verilen standart bir üyelik belgesi alan bazı kişisel gelişimciler, kendilerini “bu derneğin onayladığı bir hipnoz uzmanı” gibi göstermekteler. Oysa bu sertifika bir hipnoz uzmanlığı sertifikası değildir. Bu durum, AHA üyelik sertifikasının ne anlama geldiğini bilmeyen potansiyel danışanların, ilgili kişilerin “bilinçaltı ve hipnoz” alanında “AHA onaylı bir uzman” olduklarını düşünerek, kendilerine güvenmelerini sağlıyor. Oysa AHA’ya üye olmak ile AHA akreditasyonuna sahip olmak, farklı şeylerdir.
Böyle köklü bir kurumun adının geçtiği bir sertifika sergilemek, bu kişilerin sundukları terapi veya eğitim hizmetlerinden yararlanma konusunda teşvik edici ancak yanıltıcı bir yaklaşımdır. Zira bu üyelik sertifikasını, ücretli üye olan herkes alabilir. Siz de alabilirsiniz. Hipnoterapistlik, sadece bir üyelik ücreti ödeyerek alınan bir üyelik sertifikasıyla kazanılabilecek bir beceri veya unvan değildir. Hipnotist terimi, hipnoz yapmayı bilen kişi demektir. Terapist demek değildir. “Hipnoz” bir araçtır; “Hipnoterapi” ise hipnoz aracını kullanarak yapılan terapiye verilen addır. Hipnoz yapmayı bilen herkes kendini “hipnotist” olarak nitelendirebilir. “Hipnotist” olmak bir sertifika veya onay gerektirmez. Ancak “Hipnoterapist” olmak, bir çok yasal kriter ve yeterliliği karşılamakla edinilebilen bir yetki ve uzmanlıktır.
Hipnotist ve Hipnoterapist Kavramlarının Farkı Nedir?
Hipnotist ile hipnoterapit terimlerinin farkı, doğru anlaşılmalıdır:
Hipnotist Olmak:
- Hipnotist olmak için bir setifika veya diplomaya sahip olmak gerekmez. Zira “hipnotist” terimi resmi veya onay gerektiren bir unvan değildir.
- Kişileri hipnoza almayı gerek bir kurs alarak, gerekse kurs almadan bir şekilde öğrenen herkes kendini “hipnotist” olarak nitelendirebilir. Bunda bir problem yoktur. Örneğin; sahne hipnozu ve sokak hipnozu yapan kişiler de “hipnotist” olarak nitelendirilir. Bu kişiler bir “bilinçaltı uzmanı” değil, sadece hipnotisttir.
Hipnoterapist:
- “Hipnoterapist” olmak ise belirli kriterleri karşılayan ciddi bir müfredatı olan ciddi bir eğitim ve süpervizyon sürecinden geçmeyi gerektirir. (Hipnotist tabirini ön ek olarak kullanmak için ise böyle bir şart yoktur).
- Hipnoz yöntemi ile “terapi hizmetleri” vermek için, kanunen bir klinik psikoloji, tıp fakültesi, diş hekimliği ya da psikiyatri gibi alanlarda resmi bir üniversite diploması sahibi olmak gerekmektedir.
- Profesyonel yetkinlik kazandıran resmi diploma gerektirir.
Kişiler iyi bir hipnoz eğitimi almış olabilir; ya da kitaplardan, youtube videolarından da el yordamıyla kısıtlı birkaç hipnoz tekniği uygulamayı öğrenmiş olabilir. Bu fark etmez… Hipnoz yapmayı öğrenmek zor değildir. Herkes öğrenebilir. Kişi hipnoz yapabildiğine eminse, nasıl öğrenmiş olursa olsun kendini “hipnotist” olarak adlandırabilir. Bunun için bir sertifikaya veya onaya ihtiyacı yoktur. Ancak bu durumda kişi aslında kendi kendini “hipnoz uzmanı” ilan etmiş olur. Hipnoz yapmayı bilmek, kişinin “bilinçaltı uzmanı” olduğu anlamına gelmez.
Kendini hipnotist olarak nitelendiren birinden hipnoz ile “terapi” hizmeti almadan önce, “hipnoterapist” ve “hipnotist” kavramlarının birbirinden farklı kavramlar olduğu bilinmelidir. Böylece, alacağınız eğitim veya terapi hizmetini veya eğitimi, yetki sahibi gerçek ve liyakatli bir uzmandan alıp almadığınıza da emin olursunuz.
Hipnoterapist olmak isteyen kişiler genellikle bir lisans programını tamamladıktan sonra hipnoterapi (yani hipnoz ile terapi) konusunda odaklanan ciddi bir eğitim ve süpervizyon alırlar. Eğitim ve süpervizyon süreci sonunda da yetkilendirilerek, akredite bir diplomaya sahip olurlar. (AHA üyesi olmak bir onay ya da bu tür bir eğitim alındığının ispatı değildir). AHA’nın verdiği üyelik sertifikası sadece hipnoz ve bilinçaltı konularına ilgi duyan kişilere bilgi ve kaynak sağlayan bir derneğin verdiği üyelik sertifikası niteliğindedir. Uzmanlık yetkisi vermemekle beraber, kişinin uzmanlığın “AHA onaylı” olması anlamına da gelmemektedir.
Hipnozla terapi yetkisi ülkemizde yasalarla sadece hekimlere, klinik psikologlara ve diş hekimlerine verilmiştir.
Kişinin Gerçekten American Hypnosis Association Onaylı Bir Hipnoz Uzmanı Olup Olmadığını Nasıl Anlarım?
AHA’nın üyeleri olduğu gibi, AHA tarafından onaylanmış bir diplomaya sahip, AHA tarafından akreditasyon ve yetkilendirme verilmiş uzmanlar ve eğitimciler de vardır. Bu onay ve akreditasyon, AHA üyesi olan herkese verilen bir hak değildir. Ücret ile de satılmaz. AHA’nın kendi sitesinde, “Akredite Hipnoterapistler” listesi arama motoru vardır. Bu listede AHA akreditasyonu almaya hak kazanmış uzman kişiler listelenir. (AHA üyesi olan kişiler değil). Dolayısıyla, “AHA Onaylı Akredite Hipnoterapist” olmak ile “Profesyonel AHA Üyesi” olmak, farklı şeylerdir.
Biri ücretli üyeliktir ve herkes üye olabilir; diğeri ise AHA’nın eğitim kriterlerini karşılamış olan, akredite bir hipnoterapistlik diplomasına sahip olan ve sadece liyakat ile sahip olunabilen akredite hipnoterapistlik sertifikasıdır. Sadece AHA kriterlerine uygun, onaylı bir diplomaya sahip olan diplomalı uzmanlara verilir. Ücret ile satılmaz.
Tüm dünyadaki AHA onaylı, yetkilendirilmiş uzman terapist ve eğitmenler, AHA’nın kendi sitesindeki “Yetkilendirilmiş Akredite Hipnoterapistler” listesinde yer alır. Kişinin AHA onaylı bir uzman terapist ve eğitmen mi, yoksa sadece AHA’dan ücretli profesyonel üyelik satın alan bir “üye” mi olduğunu, American Hypnosis Association’un sitesindeki AHA Onaylı Uzman Arama sayfasındaki arama motorundan, isim veya ülkelere göre arama yaparak kontrol edebilirsiniz.
Eğer kişi bu listede yer alıyorsa, o zaman American Hypnosis Association Onaylı, Akredite ve Yetkilendirilmiş bir Uzman Hipnoterapist ve Eğitmendir. Listede yer almıyorsa, onaylı bir uzman değil, ücretli üyelik satın almış bir üyedir.
Kişinin AHA onaylı bir eğitmen ve uzman olup olmadığını, bu arama motorundan kontrol edebilirsiniz:
American Hypnosis Association onayıyla yetkilendirilmiş akredite Hipnoterapistler dizininde, HMI Hipnoz Akademisi’nin eğitmenleri de yer almaktadır zira onlar da AHA onaylı akredite eğitmen ve hipnoterapistlerdir. Hypnosis Motivation Institute (HMI College of Hypnotherapy) Hipnoz Akademisi’nin kurucusu; orijinal adı “Mental Bank” olan “Zihinsel Banka” tekniğinin yaratıcısı ve tarihte Hipnozun gelişiminde büyük katkıları olan ünlü Hipnoterapist Dr. John Kappas’ın oğlu olan Uzm. Psk. George Kappas, babasının vefatından sonra bayrağı devralarak 55 yılın üzerinde geçmişi olan bu ünlü akademinin şu anki yönetim kurulu başkanlığını yürütmektedir. Kendisi de American Hypnosis Association’un akredite uzman hipnoterapistler dizininde yer almaktadır.
Ben de hipnoterapi diplomamı kendisinin elinden almış bir HMI Hipnoz Akademisi mezunu olarak, AHA onaylı yetkilendirilmiş akredite hipnoterapistler dizininde yer almaktayım.
(HMI Hipnoz Akademisi Mezuniyet Töreni)
Hipnoz Uzmanlığı ve Sertifikasyonu Ne Demek?
Hipnoz uzmanı olmak için genellikle belirli bir eğitim programından geçmek, akredite sınavları başarıyla tamamlamak ve süpervizyon sürecinden geçerek mesleki deneyim kazanmak gerekir. Bir hipnoterapist, genellikle ruh sağlığı veya tıp alanında lisans eğitimini tamamlamış ve ardından hipnoz konusunda uzmanlaşmış bir profesyoneldir. Hipnoterapist olmak, sadece hipnoz yapmayı öğrenmekle kalmayıp, aynı zamanda bireylerin ruhsal ve duygusal durumlarını anlayabilecek mesleki donanıma sahip olmayı gerektirir.
Buna karşılık, American Hypnosis Association üyesi olmak, bu süreçle doğrudan ilişkili değildir. Bu tür organizasyonlar, daha çok hipnoza ilgi duyan bireylerin bilgiye erişimini kolaylaştıran yapılar olarak düşünülebilir. AHA’nın sunduğu eğitim materyalleri ve videolar, hipnoza ilgi duyan kişiler için faydalı olabilir; ancak bu materyallere erişim, kişiyi profesyonel bir hipnoterapist yapmaz. Bazı kişisel gelişimcilerin koçluk prensiplerinin dışında çıkarak bu tür yanıltıcı bilgiler sunması, kişisel gelişim alanında çalışan bireylerin güvenilirliğini sorgulatmakla beraber, uzun vadede bu alana duyulan güveni de zedeler. AHA üyeliği gibi bir üyeliği, profesyonel bir unvan olarak sunmak veya AHA onaylı bir eğitmen ve hipnoz uzmanı imajı yaratmak amaçlı kullanmak, etik dışı bir davranıştır. Bu tür yanıltıcı bilgiler, hipnozun gerçek gücünü ve terapötik etkilerini yanlış tanıtarak, insanların bu yönteme dair beklentilerini de yanıltıcı hale getirebilir.
Üyelik ve Sertifikasyon Arasındaki Fark
Bir kuruluşa üye olmak ile o alanda profesyonel sertifikasyona sahip olmak, farklı şeylerdir. Üyelik, genellikle belirli bir topluluğa dahil olmayı, bilgi ve kaynaklara erişimi ifade eder. Sertifikasyon ise belirli bir eğitim programını başarıyla tamamlamış ve gerekli yeterlilikleri sağlamış olmayı gösterir.
Üyelik ve Üye Sertifkası:
- Herhangi bir eğitim veya deneyim şartı aranmaz.
- Ücret karşılığında sağlanır.
- Profesyonel unvan vermez.
Diploma:
- Belirli bir eğitim ve uygulama (süpervizyon) sürecini içerir.
- Sınavlar ve değerlendirmeler sonucunda verilir.
- Profesyonel unvan ve yetkinlik kazandırır.
Yanıltıcı Bilgilendirme, “Bilinçaltı Uzmanlığı” ve Etik Sorunlar
AHA üyeliğinin yanıltıcı bir şekilde profesyonel bir unvanmış gibi gösterilmesi hem etik dışıdır hem de tüketicileri yanıltma potansiyeline sahiptir. “Bilinçaltı uzmanlığı” diye resmi bir uzmanlık alanı bulunmamaktadır. Bilinçaltı; psikoloji, psikoterapi, ve özellikle psikodinamik yaklaşımlar ile ilgilenen uzmanlık alanlarının (psikiyatri, klinik psikoloji vb.) bir parçasıdır. “Bilinçaltı Uzmanı” diye bir uzmanlık veya unvan olmadığı gibi, “Bilinçaltı Uzmanlığı Eğitimi” adı altında verilen sözde eğitim veya sertifikalar da kişiyi “Bilinçaltı Uzmanı” yapmaz. Zaten AHA üyeliği sertifikası, ilgili kişinin bilinçaltı uzmanlığını tescil eden bir sertifika niteliğinde de değildir. AHA’nın üyelere verdiği bu “üye sertifikası” ile ilgili öyle bir söylemi ya da iddiası yoktur. Dolayısıyla, “bilinçaltı uzmanlığı” diye bir uzmanlık yoktur. Bilinçaltı ile çalışan profesyoneller genellikle klinik psikologlar, psikoterapistler, hipnoterapistler ve psikanalistlerdir.
Bilinçaltı uzmanlığından bahsedeceksek; tamamen bilinç dışı ile ilgili olan psikanaliz yapma yetkisi almak için bir psikanalistin eğitim sürecine göz atalım:
- Psikoloji veya Tıp Eğitimi (4-6 Yıl)
- Yüksek Lisans ve Klinik Deneyim (2-4 Yıl)
- Psikanaliz Eğitimi (5-7 Yıl)
- Kendi Analiz Süreci (En Az 4-5 Yıl)
- Süpervizyon Altında Vaka Çalışması (2-3 Yıl)
Görüldüğü üzere, psikanalist olma süreci, toplam 12-15 yıl sürer. Bir psikanalist bile kendine “bilinçaltı uzmanı” demezken; bir sertifika eğitimi ile kendini “bilinçaltı uzmanı” ilan eden; ya da “bilinçaltı uzmanlığı eğitimi” adı altında mini kurslar alıp verenlerin uzmanlık iddialarına itibar etmemek gerektiği gerçeğini gözden kaçırmamakta fayda var.
AHA’ya üye olan bazı kişisel gelişimciler, isminde “hypnosis” ve “professional” geçen bu üyeliklik sertifikasını bir “uzmanlık” olarak pazarlayarak, kendilerini onaylı ve akredite bir hipnoterapist veya bilinçaltı uzmanı olarak tanıtmaktalar. Bu tür yanıltıcı yaklaşımlar, toplumda hipnoz ve uzmanlık konusunda yanlış bir algı oluşturmakla beraber insanların güvenini kötüye kullanma potansiyeli taşımaktadır. Danışanlar, bu kişilere güvenerek zihinsel sağlıklarını ve duygusal durumlarını emanet edebilmektedirler. Bir danışanın, hizmet alacağı kişinin yeterli eğitim ve sertifikasyona sahip olup olmadığını sorgulaması gerekir. Bu açıdan bakıldığında, bir sertifikanın niteliğini bilmeden, AHA üyeliğini kullanarak kendini “uzman” olarak tanıtan kişilerin etik dışı davrandığını söylemek yanlış olmaz.
Bir kişinin ruh sağlığı konusunda hizmet veren bir hipnoterapist olabilmesi için uzun süreli bir eğitim ve süpervizyon alması; psikoloji alanında resmi üniversite diploması olması, eğitim ve süpervizyonlarla gerekli yeterlilikleri kazanması ve etik kurallara bağlı olarak çalışması gerekir. Bir sertifika veya üyelik, bu sürecin olumlu bir parçası olabilir. Ancak, AHA üyeliği bu süreçle doğrudan ilişkili değildir ve sadece bu üyelik üzerinden bir profesyonel kimlik inşa etmek yanıltıcıdır.
Bu tür yanıltıcı yaklaşımlar, özellikle hipnoz gibi hassas bir alanda son derece sakıncalıdır. Hipnoz, zihinsel ve duygusal süreçler üzerinde derin etkiler yaratabilecek bir yöntemdir ve bu yöntemin ehil olmayan kişilerce uygulanması, danışanlar için risk teşkil edebilir. Bu nedenle, kendilerini hipnoterapist veya “bilinçaltı uzmanı” olarak tanıtan kişilerin gerçekten psikoloji alanında gerekli eğitim ve diplomalara sahip olup olmadıklarının sorgulanması büyük önem taşır.
Danışanların Hipnoz Uzmanı Seçerken Dikkat Etmesi Gerekenler
Danışanlar, bir hipnoterapistten hizmet almayı düşünüyorsa, bu kişinin gerçekten yeterli eğitime sahip olup olmadığını kontrol etmelidir. AHA üyelik sertifikasına sahip olmanın, kişinin hipnoz uzmanı veya bilinçaltı uzmanı olduğunun bir kanıtı olmadığı bilinmelidir. Destek alacağınız hipnoterapistin eğitimlerini, aldığı sertifika ve diplomaları sorgulayın. AHA gibi dernek ve topluluklar, hipnoz ve bilinçaltı konularına ilgi duyan kişilere faydalı kaynaklar sunar. Ancak AHA üyeliği ve AHA üyelik sertifikası, kişinin hipnoz uzmanı olduğu anlamına gelmez. Gerçek bir uzman hipnoterapistten hizmet almak isteyen danışanlar, profesyonel eğitim almış olan diplomalı ve psikolog/hekim/psikiyatrist olan hipnoz uzmanlarıyla çalışmalıdır.
Bir Konuda Katılım veya Uygulayıcı Sertifikası Almak, İlgili Konuda Eğitim Verme Yetkinliği ve Yetkisi Kazandırır mı?
Bir kişinin herhangi bir konuda “Certified Practitioner” eğitimi almış olması, o konuda eğitim verme yetkinliğini, yeterliliğini ve yetkisini otomatik olarak kazandığı anlamına gelmez. “Certified Practitioner” eğitimleri, kişinin belirli bir alanda sadece “uygulayıcı düzeyde” bilgi ve becerilere sahip olduğunu gösterir. İlgili konuda “eğitmen” olmak, farklı bir yeterlilik ve uzmanlık gerektirir. Örneğin; Zihinsel Banka Eğitimi, almak veya örneğin “EFT Practicioner Course”, “Hypnosis Practicioner Training”, “NLP Practicioner”, “Ericsonian Hypnosis Practicioner Course” gibi mini kurslar, o konularda eğitim verme yetkinlik ve yetkisi kazandırmaz. Herhangi bir eğitimin adı “Certified ………….. Practicioner” şeklinde ifade edilmişse, ve/veya katılım sertifikası verilmiş ise; ilgili eğitimi almış olmak kişiye o konuda uygulama yapma becerileri kazandırsa da konuyla ilgili eğitmenlik yapma yetki veya yetkinliği vermiyor.
Certified Practitioner olarak ifade edilen eğitimler sadece kişiyi ilgili teknikleri ya da yöntemleri başkalarının veya kendi üzerinde kullanabilecek bilgileri edindiği anlamına geliyor. bu nedenle, herhangi bir konuda eğitim veya danışmanlık alacağınız kişilerin o konuda aldıkları eğitimlerin sadece “uygulayıcı” eğitimi mi yoksa “eğitmenlik yetkinliği” de veren bir kapsamda mı olduğunu sorgulamanız faydalı olur. Uygulayıcı eğitimi alanlar, aldıkları katılım sertifikası ile, o konuda eğitim verme yetkinlik ve yetkisine sahip olmazlar.
Sonuç: AHA Üyeliği Uzmanlık veya Eğitmenlik Anlamına Gelir mi?
Sonuç olarak; AHA’ya ücreti karşılığında üye olmak suretiyle edinilen “professional member” sertifikası bir uzmanlık sertifikası olmayıp, sadece kişinin AHA’ya üye olduğunu, böylece bu derneğin geniş bilgi kütüphanesine 1 yıllık erişim hakkı ayrıcalığı aldığını ifade eder.
- AHA’dan herhangi bir kurs almak, kişiyi o kursun eğitmeni yapmaz.
- AHA üyesi olarak bir üyelik sertifikası almak, kişiye hipnoz konusunda profesyonel bir unvan veya yetkinlik sağlamaz.
- AHA üyeliği bir kişinin hipnoterapist olduğunu veya hipnoz konusunda uzman olduğunu göstermez.
- AHA’ya üye olmak için gereken tek şey, senelik üyelik ücreti ödemektir. Hipnoza ilgi duyan herkes üye olabilir.
- AHA’ya üye olmak için bir uzmanlık şartı yoktur.
- Bu üyelik sadece hipnoz ve bilinçaltı konularına ilgi duyan kişilere bilgi sağlayan bir platforma erişim imkanı sağlar; kişiyi bir “uzman” veya “eğitmen” yapmaz.
- Herhangi bir konuda uygulayıcı eğitimine katılarak katılım sertifikası almak, kişiyi o konunun uzmanı yapmadığı gibi o konuda eğitim verme yetki ve liyakatini vermez.
Hiçbir yetki ve onay içermeyen bir “AHA üyelik sertifikası” almak ile; “AHA onaylı, yetkilendirilmiş diplomalı uzman ve eğitmen olmak” arasındaki farkı bilmeyen kişilere kendini dolaylı yoldan “AHA onaylı uzman ve yetkilendirilmiş eğitmen” imajı ile sunarak bazı eğitim ve terapi hizmetleri veren kişilerin gerçekten AHA’nın onayladığı ve yetkilendirdiği diplomalı uzmanlar olup olmadıklarını sorgulamanız önemlidir.
Danışanlar, profesyonel hizmet alacakları kişilerin gerçekten yetkin ve “diplomalı” olup olmadığını dikkatlice araştırmalı ve bu tür yanıltıcı söylemlere karşı dikkatli olmalıdır. “AHA üyelik sertifikası” almak ile “AHA onaylı uzman” olmanın farkını anlayarak, hipnoz desteği veya eğitimler alacağınız uzmanın yetkili, liyakatli ve gerçekten AHA onaylı olup olmadığın, American Hypnosis Association (AHA)‘nın resmi sitesindeki AHA Onaylı Uzman Arama sayfasından kontrol edebilirsiniz.
Etik kurallar gereği, bir kişinin sahip olmadığı yetki ve yetkinlikleri, gerçekte var olmayan uzmanlık unvanları ile ifade ederek öyleymiş gibi göstermesi yanlış ve yanıltıcıdır. Bu nedenle, AHA üyeliğini kullanarak kendini “AHA onaylı bilinçaltı uzmanı” olarak tanıtan kişilerin, danışanları yanlış yönlendirdiğini söyleyebiliriz.
Hipnoz, bilinçaltı uygulamaları, terapötik süreçler ve eğitimler konusunda profesyonel yetkinliği olan uzmanlarla çalışmak, danışanların hem güvenliği hem de başarılı sonuçlar alması için son derece önemlidir.
